ฮีโร่ที่ทุกคนน่าจะรู้จักดีอย่าง Aquaman เป็นชายหนุ่มคนหนึ่งที่อาศัยอยู่ริมทะเล และมีตัวตนที่แท้จริงเป็นเจ้าชายแห่งอาณาจักรใต้ทะเลซึ่งสามารถใช้ชีวิตในน้ำได้อย่างไม่ติดขัด เคยสงสัยกันไหมคะว่าทำไมฮีโร่คนนี้ถึงถูกตั้งชื่อว่า Aquaman ไม่ใช่ Seaman หรือ Waterman นั่นก็เพราะว่า Aqua เป็นหนึ่งในรากคำภาษาละตินที่ถูกนำมาใช้ในการสร้างคำภาษาอังกฤษแล้วเกิดเป็นคำที่มีความหมายเกี่ยวกับน้ำนั่นเองค่ะ แต่ก่อนที่เราจะไปดูรากคำที่น่าสนใจ เรามารู้จักกันก่อนดีกว่าค่ะว่ารากคำคืออะไร
ากคำ (root words) คือส่วนของคำที่เป็นความหมายหลัก ซึ่งเมื่อเราเติม prefix หรือ suffix ลงไปแล้วจะยังมีความหมายคล้ายเดิมหรือคงเดิมไม่เปลี่ยนแปลง การรู้รากของคำศัพท์จะช่วยขยายคลังคำศัพท์ของเราได้มากขึ้นเพราะนอกจากจะช่วยให้จำความหมายได้ง่ายขึ้นแล้วยังช่วยให้เดาความหมายของคำจากรากได้ดียิ่งขึ้นอีกด้วย
ในภาษาอังกฤษมีคำหลายคำที่มีรากศัพท์มาจากภาษาเก่าแก่อย่างภาษาละตินและกรีก และบทความในวันนี้จะพาทุกคนไปรู้จักกับรากคำอันมีที่มาจากภาษาละตินที่พบเห็นได้บ่อยตามสื่อต่าง ๆ ทั้งหมดสี่คำ
ได้แก่ ab-, ambi-, ann-/-enn- และ aqu-
ab-
มาเริ่มที่คำแรก ab- กันเลย ลองนึกถึงคำที่เรารู้จักเช่น abnormal ดูสิว่ามีความหมายว่าอย่างไร ถ้าคิดไม่ออกไม่เป็นไรค่ะ abnormal (adj.) มีความหมายว่า ผิดปกติ โดยที่คำว่า normal (adj.) หมายถึง ปกติ นั่นแสดงว่า ab- น่าจะหมายถึง ผิด ใช่ไหมคะ
ab- เป็นรากคำจากภาษาละติน ab ที่มีความหมายว่า away (ห่างออกไป) เมื่อนำมาถูกใช้เป็นรากคำจะได้คำภาษาอังกฤษที่มีความหมายว่า away from (ไปจาก) ดังเช่นคำในตัวอย่างคือ abnormal ถ้าแปลตรงตัวก็คือไปจากปกติหรือก็คือผิดปกตินั่นเอง
ตัวอย่างอื่น ๆ เช่น
abstract (adj.) หมายถึง ที่เป็นรูปธรรม
abstain (v.) หมายถึง งดเว้น, ละเว้น
absent (adj.) หมายถึง ไม่อยู่
ambi-
รากคำต่อมาคือ ambi- เป็นรากคำที่มีที่มาจากภาษาละตินอีกเช่นกัน โดยมีที่มามาจากคำว่า ambi ที่หมายถึง on both sides (ทั้งสองฝั่ง) และเมื่อนำมาถูกใช้เป็นรากคำจะได้คำภาษาอังกฤษที่มีความหมายว่า on both sides (ทั้งสองฝั่ง) เช่นกัน ตัวอย่างเช่นคำว่า ambivalence (n.) หมายถึง ภาวะที่บุคคลมีความคิดสองอย่างที่ตรงข้ามกัน เช่น ถ้าไปเรียนต่างประเทศก็ดีที่ได้ไปเปิดประสบการณ์ แต่ก็ไม่ดีที่จะต้องไปอยู่ห่างไกลครอบครัว
นอกจากคำว่า ambivalence แล้วยังมีคำอื่น ๆ อีก เช่น
ambiguous (adj.) หมายถึง คลุมเครือ, ซึ่งมีความหมายได้ทั้งสองแบบ
ambidextrous (adj.) หมายถึง ที่ถนัดทั้งสองมือ
ann-/-enn-
รากคำที่สามคือ ann-/-enn- เคยได้ยินคำว่า annual (adj.) ที่หมายถึงรายปีกันใช่ไหมคะ คำคำนี้ก็มีรากคือ ann- นั่นเอง โดยทั้ง ann-/-enn- มีที่มาจากคำภาษาละตินคำว่า annus ที่มีความหมายว่า ปี นั่นทำให้เมื่อคำนี้ถูกนำมาใช้ในการสร้างคำภาษษอังกฤษจะให้คำที่มีความหมายเกี่ยวกับปี
ตัวอย่างเช่น
annual (adj.) หมายถึง รายปี
biannual (adj.) หมายถึง ที่เกิดขึ้นสองครั้งต่อปี
anniversary (n.) หมายถึง วันครบรอบหนึ่งปี
millennium (n.) หมายถึง สหัสวรรษ (หนึ่งพันปี)
aqu-
รากคำสุดท้ายที่พบเห็นได้บ่อยมาก ๆ ในชีวิตประจำวัน นั่นก็คือ aqu- อย่างที่ได้กล่าวไว้แล้วในตอนต้นว่าเมื่อมีคำหนึ่งคำที่มีคำว่า aqu- อยู่ในนั้น ความหมายของมันย่อมไม่พ้นไปจากอะไรบางอย่างที่เกี่ยวกับน้ำ โดยมีที่มามาจากคำภาษาละตินคำว่า aqua ที่หมายถึง น้ำ และเมื่อถูกหยิบยิมมาใช้ในภาษษอังกฤษมันก็ยังคงความหมายเกี่ยวกับน้ำไว้ได้ดังเดิม
ตัวอย่างเช่น
aquarium (n.) หมายถึง พิพิธภัณฑ์สัตว์น้ำ
aquamarine (n.) หมายถึง อัญมณีชนิดหนึ่งที่มีสีฟ้าอมเขียว
aquaphobia (n.) หมายถึง โรคกลัวน้ำ
แน่นอนว่ารากคำที่ยกตัวอย่างมาเป็นเพียงส่วนหนึ่งของรากคำที่มีมากมายในภาษาอังกฤษ แต่ทาง Engnow ก็หวังเป็นอย่างยิ่งว่าบทความนี้จะช่วยขยายคลังคำศัพท์ของทุกคนได้มากขึ้น และเมื่อไปพบเจอรากคำเหล่านี้ที่ไหนก็สามารถเดาความหมายของคำคำนั้นได้ไม่ยาก
