ทุกคนเคยได้ยิน “Numeral prefix” กันไหมคะ ที่ซึ่งเป็นตัวเลขที่ใช้บอกลำดับหรือจำนวนของคำนาม
ส่วนมากมาจากภาษาละตินและกรีก
ที่เห็นและใช้กันบ่อยๆยกตัวอย่างเช่น Mono- (1)Bi- (2), Tri- (3), Quadr- (4)
(หมายเหตุ* ตัวอย่างนี้ขอยกมารวมๆทั้งละตินและกรีกเลยนะคะ ไม่ได้แยกมาให้นะ ไม่งงนะคะ 😊)
ถ้าเอาไปใช้วางหน้าคำนามก็จะได้เป็นลักษณะของคำนามนั้นๆ เช่น
- Monogamy แปลว่า ผัวเดียวเมียเดียวหรือเรียกได้ว่าสามารถมีคู่ได้แค่คนเดียว
- Bisexual แปลว่า มี 2 เพศในตัวเดียว
- Tripod แปลว่า ขาตั้ง 3 ขา
- Quadrant แปลว่า 1 ใน 4 ของวงกลม
ให้ทุกคนลองสังเกตดูที่เดือนตามปฏิทินโลกของเรากันค่ะ จะเห็นได้ว่ามีบางเดือนที่หยิบ Numeral prefix มาใช้ในการตั้งชื่อเดือนตามลำดับด้วย แต่ทว่ามันมีอะไรแปลกๆ
เพราะว่า September, October, November และ December นั้นมีความหมายไม่ตรงกับ Prefix ของตัวเอง
ตามลำดับ Prefix แล้ว September คือเดือน 9 และไล่ไปจน December คือเดือน 12
แต่ ถ้าแปล Prefix ตามความหมายที่แท้จริง จะได้แบบนี้ Sept = 7, Octo = 8, Novem = 9, และ Dec = 10
“ถ้า octo คือแปด แล้วทำไม October ถึงเป็นเดือนสิบ”
แล้วทำไมมันถึงเลื่อนออกไปแบบนี้ล่ะ หรือเกิดอะไรขึ้นหรือเปล่านะ?
ต้องพาทุกคนย้อนกลับไปในอดีตกันค่ะ เพราะต้องบอกว่าความวุ่นวายของตัวเลขบนปฏิทินมาจากบุรษนามว่า “นูมา ปอมปิลีอุส” กษัตริย์องค์ที่สองแห่งกรุงโรม (753–673 BC)
ย้อนกลับไปก่อนหน้า เรามีปฏิทินที่เรียกว่า “ปฎิทินโรมัน” (Roman calendar) ที่คิดค้นขึ้นด้วย “โรมูลัส” กษัตริย์องค์แรกของโรม ที่ซึ่ง 1 ปีมีจำนวนวันเพียง 304 วัน แบ่งออกเป็นสิบเดือน โดยมีเดือน Martius ( March; มีนาคม) เป็นเดือนที่หนึ่ง ส่วน 61 วัน (ประมาณ 2 เดือน) ที่เหลือนั้นเป็นช่วงหน้าหนาว ไม่มีการทำการเกษตร จึงไม่มีใครตั้งชื่อให้กับมันและชาวโรมันก็ไม่นับรวมในปฏิทิน
เรียงเดือนตาม Roman calendar ได้ดังนี้
1. Martius (หรือ March ในปัจจุบัน)
2. Aprilis (หรือ April ในปัจจุบัน)
3. Maius (หรือ May ในปัจจุบัน)
4. Iunius (หรือ June ในปัจจุบัน)
5. Quintilis (ปัจจุบันกลายเป็น July)
6. Sextilis (ปัจจุบันกลายเป็น August)
7. September
8. October
9. November
10. December
แต่เพราะปฏิทินโรมันนี้ ไม่มีความแม่นยำมากพอ ทำให้ต่อมา “กษัตริย์นูมา” (Numa Pompilius) กษัตริย์โรมัน ได้ทำการเพิ่มเดือน Ianuarius (January) และ Februarias (February) เข้ามาในปฏิทิน โดยใช้ 61 วันที่ไม่มีการนับเข้ามาเพิ่มที่ใหม่เป็นลำดับที่ 1 และ 2 แทน แทนที่จะนำมาต่อท้าย จึงทำให้ลำดับทั้งหมดถูกเลื่อนลงไป
เรียงเดือนตามปฎิทินของกษัตริย์นูมา (Numa Pompilius)
1. Ianuarius (หรือ January ในปัจจุบัน)
2. Februarius (หรือ February ในปัจจุบัน)
3. Martius (หรือ March ในปัจจุบัน)
4. Aprilis (หรือ April ในปัจจุบัน)
5. Maius (หรือ May ในปัจจุบัน)
6. Iunius (หรือ June ในปัจจุบัน)
7. Quintilis (หรือ July ในปัจจุบัน)
8. Sextilis (หรือ August ในปัจจุบัน)
9. September
10. October
11. November
12. December
ภายหลังได้มีการเปลี่ยนชื่ออีก 2 เดือนคือ Guintilis -> July ตามชื่อจักรพรรดิ Julius Caesar
และ Sextilis -> August ตามชื่อจักรพรรดิ Augustus Caesar
ต่อมามันก็พัฒนามาเป็นปฎิทินที่เรียกว่า “ปฏิทินเกรโกเรียน”(Gregorian calendar) เริ่มใช้ในปีค.ศ. 1582 โดย “สมเด็จพระสันตะปาปาเกรโกรีที่ 13” โดยระบุว่า 1 ปีมี 365 วัน แบ่งออกเป็น 12 เดือน โดยเดือนที่ 2 (February) จะมีเพียง 28 วัน ตามที่เราใช้ในปัจจุบัน
สุดท้ายแล้วไม่ว่าปฏิทินจะเปลี่ยนไปแบบไหน หรือชื่อเดือนจะถูกเปลี่ยนไปมาเพราะใคร แต่แอดก็ไม่เคยจำชื่อเดือนแต่ละเดือนได้ถูกต้องสักที ต้องแอบดูปฏิทินตลอดเลย ก็เค้าสับสนอะแงงงง
เขียนโดย Phanitphan Eaimnons
